Yeni Office ve SharePoint’te geliştiricilerin, HTML5 ve CSS3 gibi internet standartlarını kullanarak ölçeklendirilebilir ve esnek uygulamalar hazırlamasına imkân veren yeni bir bulut uygulaması modelini sunuyoruz. Aynı zamanda içerisinde geliştiricilerin uygulamalarını yayınlayabilecekleri ve insanların uygulamaları bulup güven içerisinde deneyebilecekleri yeni bir Office Mağazası sunuyoruz.
Bu Office ve SharePoint platformları için çok önemli yeni bir yönelim anlamına geliyor. Office ve SharePoint üzerinde, VBA, Com eklentileri, web bölümleri gibi birçok araç kullanarak çözümler geliştirmek için önemli yatırımlar yapmış olan çok sayıda kurumla çalışıyoruz. Bu çözümleri desteklemeye devam edeceğiz ama aynı zamanda internet standartlarına dayanarak yeni bir yola da giriyoruz, yani Office ve SharePoint herhangi bir yerde çalışabilen web çözümleriyle entegre olabilecek. Peki o zaman bir uygulama tam olarak nasıl görünecek? Size temel bazı bilgileri ilettikten sonra Office Mağazasından hepinizin deneyebileceği bir çözüm konusunda size daha detaylı bilgi vereceğim.
Office ve SharePoint için yeni bir uygulama seti
Bir referans noktası olması açısından burada Office ve SharePoint uygulamalarıyla ilişkin kavramları anlatan bir video bulabilirsiniz. Buradan izleyebilirsiniz:Bu uygulamalar tam olarak ta Office belgelerine veya SharePoint sitelerine eklenen web uygulamaları. Office ve SharePoint ile entegre olup etkileşime girebiliyor ve onları tipik internet çözümlerinizden daha güçlü bir hale gelebiliyor.
İşte bazı örnekler.
Office için Uygulamalar
Office için uygulamalar pek çok form faktörüne sahip. Belgelerin içerisine veya görev bölmeleri üzerinden belgelere eklenebiliyor veya
Son birkaç haftadır oluşturduğumuz ve bu yeni modelin gücünü ortaya koyan bir çözüme sahibiz ve Olimpiyatları takip ettiyseniz bu çözümle uğraşması eğlenceli. Office şablonları galerisinde Excel için bir şablon yayınladık. Bu şablon Olimpiyat sonuçlarını gerçek zamanlı olarak görebilmenize ve bu sonuçları çok yeni ve ilgi çekici yöntemlerle görselleştirmenize imkân sunuyor. şablonların bir parçası olarak kullanılabiliyor. Outlook içinde e-postalar veya randevular içerisinde otomatik olarak aktive edilebiliyor.
Kendiniz denemek isterseniz yeni Office Customer Preview sürümünü indirin, Excel’i açın, başlangıç ekranında kullanabileceğiniz şablonlar içerisinde bu ve bunun gibi pek çok şablon göreceksiniz.
Olimpiyatlar çalışma sayfası Office için oluşturulmuş üç farklı uygulamadan yararlanıyor. Office uygulaması bir belgeye ekleyebileceğiniz herhangi bir başka uygulama gibi çalıştığından (bir resim veya grafik gibi) kullanıcılar artık birlikte güçlü bir çözüm oluşturan birden çok uygulamayı ekleyerek hızla mashuplar ve panolar oluşturabiliyor. Bu deneyim daha önceden mümkün değildi. Olimpiyatlar şablonu aşağıdaki üç uygulamanın bir araya getirilmesiyle oluşturuldu:
- Kabarcık Grafiği (Bubbles Chart): Uygulamayı bir Excel hesap tablosuna ekleyip, tıpkı bir grafikte yapacağınız gibi, ardından hangi tablo verilerine bağlanmasını istediğinizi belirtebilirsiniz. Beklenen veri şeklinin ne olduğunun belirlenmesi için örnek verileri bile girmenize izin veriyor.
- Madalya İzleyicisi (Medal Tracker): Excel hesap tablolarında kullanılabilecek bu uygulama hem devam eden karşılaştırmalardan hem de tamamlanmış karşılaştırmalardan verileri hızla girmenize imkân veriyor.
- Bing Haritaları: Bu ise Bing ekibi tarafından oluşturulmuş ve veri setlerini coğrafi olarak hızla görselleştirmenize imkân veren bir uygulama. Herhangi bir mekan listesi ile kullanılabiliyor.
Office uygulamaları için özgün olan bir alan ise Word ve Excel içindeki uygulamaların belgelerinize ekleyebileceğiniz sadece bir içerikten ibaret olması. Bu heyecan verici yeni bir tür içerik anlamına geliyor ve insanların sevdikleri uygulamaları diğerleriyle paylaşmasını çok daha kolay bir hale getiriyor. Bir geliştirici olmasanız bile uygulamaları doğrudan bir Office belgesi içerisine atarak kendi yaratıcılığınız sayesinde güçlü çözümler oluşturma imkânı elde edeceksiniz.
Olimpiyatlar şablonunda üç farklı grup ile oluşturulmuş üç uygulamaya sahiptik. Ardından Office.com’da göreceğiniz şablonların büyük çoğunluğunu hazırlayan şablon yazarlarımızdan birisi bu üç uygulamayı aldı ve güçlü hesap tabloları oluşturmak için bir arada kullandı. Sadece birkaç uygulamayı bir belgeye ekleyerek oluşturabileceğiniz harika çözümleri ve sonra kendi mashup çözümünüzü hazırlamak için Office’ten nasıl yararlanabileceğinizi düşünün!!
Preview sürümlerinde Office uygulamaları Word 2013, Excel ve Excel Web App 2013, Project 2013 ve ayrıca Outlook ve Outlook Web App 2013 için sunuluyor. Aynı zamanda nihai sürümde PowerPoint 2013 uygulamalarını da destekliyor olacağız.Outlook içerisindeki uygulamalar diğer uygulamalardan biraz daha farklı çalışıyor. Bir Outlook uygulaması e-posta içeriğine bağlı olarak görüntüleniyor ve kullanıcıların işleri posta kutusundan çıkmak zorunda kalmadan tamamlamasına yardımcı olan bağlamsal bilgiler sunuyor. İşte bir örnek. Yandaki şekilde gösterilen e-posta mesajına bir bakın. Bu örnekte yemek için buluşma isteğine, buluşulacak konum bilgisi de eklenerek gönderilmiş. E-postanın üst kısmında kullanabileceğim birkaç uygulama mevcut:
- LinkedIn: Bu uygulama LinkedIn’e bağlanarak e-postaya dahil edilen insanların oradaki bilgilerini gösterip bu kişiler hakkında daha fazla bilgiyi sunuyor veya kişileri ağınıza ekleme imkânı sunuyor.
- TakeNote: Bu eğlenceli uygulama, e-posta mesajında yer alan kişiler hakkında hızla bir not almanıza imkân veriyor. Aldığınız not o kişiden gelen her postada görüntülenebiliyor.
- Who’s Who: Bu da Microsoft içerisinde kullanılan bir iç uygulama ve e-postada yer alan kişilerin şirketin organizasyon şeması içerisindeki yerini görmenize imkân sağlıyor.
- Bing Maps: Bu uygulama e-posta içerisinde bir adres varsa açılıp konumu harita üzerinde gösteriyor.
Outlook uygulamalarına örnekler
Outlook için uygulamalar veya Mail uygulamaları Outlook ve Outlook Web App 2013 Preview’de destekleniyor ve Exchange Server 2013 Preview gerektiriyor. Daha fazla bilgi için Rolando Jimenez Salgado’nun Office uygulamalarının anatomisi konulu blog yazısını okuyabilirsiniz.SharePoint için uygulamalar
SharePoint 2013’te, tıpkı telefonunuzda veya Windows 8 cihazınızda olduğu gibi her şey bir uygulamadır. Listeler ve belge kütüphaneleri arasındaki farklar konusunda endişelenmek yerinde sadece uygulamalardan oluşan bir listeye sahip olacaksınız. Burada bir SharePoint kişisel sitesinden bir ekran alıntısı var ve birçok uygulama burada görünüyor. Belgeler listesi SharePoint ile gelen bir uygulama ama aynı zamanda ürün ekibinin üzerinde görevlendirildiği yazılım hatalarını izleyebilmeleri için hazırladığı “Bug Champion” uygulaması da yüklenmiş durumda. Listede ayrıca Office Store’dan alınan Nintex Workflow tasarımcı uygulaması da yer alıyor.SharePoint uygulamaları, SharePoint Şeridini ve menülerini genişletebiliyor. Bu uygulamalar, sitenin bir parçası olarak veya kullanıcılara kapsamlı bir deneyim sunmak için tam bir internet sitesi olarak da kullanılabiliyor.
Access 2013 Preview ileri seviye kullanıcıların SharePoint için Demirbaş İzleme gibi kendi uygulamalarını oluşturmasına da imkân sağlıyor. Access 2013 ile nasıl uygulama oluşturabileceğiniz hakkında daha fazla bilgiye bu makaleden erişebilirsiniz. Geliştiriciler için başka bir iyi kaynak ise Howard Crow tarafından yazılmış olan SharePoint ve Office 365 için uygulamalar hazırlamak adlı makale.
Office ve SharePoint uygulamaları kontrolün sizde kalmasını sağlıyor
Uygulamaları almayı ve paylaşmayı nasıl kolaylaştırabileceğimiz hakkında çok çalıştık fakat bu aynı zamanda güvenlik ve bu uygulamaların Office üzerindeki deneyiminiz için negatif bir etkisinin olmaması için çok yoğun bir şekilde çalışmamız gerektiği anlamına geliyor. Bir uygulamayı denerken daha rahat hissetmenizi sağlayacak bazı özelikler şunlar:Uygulamalar engel oluşturmaz
Uygulamalar ayrı ve izole halde çalışır. Bir uygulama çökerse Office etkilenmez ve isterseniz uygulamayı yeniden başlatabilirsiniz. Uygulamadaki performans sorunları Office performansını etkilemez. Uygulamalar kullanıcı biriminden de izoledir. Office kullanıcı arabirimi üzerine yazma veya etkinlikleri engelleme iznine sahip değildir. Yani belgeniz içerisinde birçok uygulamaya sahip olsanız da birbiriyle çakışma ve Office kullanıcı arabirimini korku filmine dönüştüreceği gibi bir endişe duymazsınız. Bu yaklaşım, eklentilerin etkinlikleri engelleyebildiği, şerit üzerine yazabildiği, yani birden fazla eklentiyi çalıştırmanız durumunda öngöremeyeceğiniz deneyimlere kapı açan geçmiş modellerden farklı bir yaklaşım.Neyin etkinleştirileceğine siz karar verin
Fark edeceğiniz bir başka özellik Office’i aşırı yükleme korkusu yaşamadan yüzlerce uygulama ekleyebileceğiniz. Excel ve Word içerisindeki uygulamalar sadece belge içerisine eklemeniz veya bir uygulamaya zaten sahip bir belgeyi açmanız halinde çalışır. Uygulamanın durmasını isterseniz tek yapmanız gereken belge içerisinden silmek, aynı bir resmi veya bir grafiği siler gibi. Outlook uygulamaları ise e-postanın içeriğine bağlı olarak kendilerini gösterebilir fakat o uygulama sadece uygulama üzerine tıklamanız halinde çalışır ve bir başka uygulamaya tıkladığınızda veya uygulamanın kendisini kapattığınızda çalışmayı durdurur. SharePoint içerisinde uygulamayı hangi siteye kuracağınızı siz belirlersiniz ve uygulama sadece o site seviyesinde çalışır.Bir uygulamayı almanın ve paylaşmanın pek çok yolu var
Bir uygulamayla ilk karşılaşmanız muhtemelen uygulamanın bir arkadaşınız tarafından yüklenerek size sunduğu bir belgeyi açışınızla gerçekleşecek. Word ve Excel içerisinde bir uygulama belgenin bir parçasıdır. Uygulamayı belge içerisine aynı bir resim veya grafik eklermiş gibi ekleyebilirsiniz. Ardından bu belgeyi iş veya özel arkadaşlarınıza gönderebilirsiniz ve arkadaşlarınız belgeyi açtıklarında uygulamayı etkinleştirme seçeneğine sahip olur. Eğer bu ücretli bir uygulamaysa arkadaşınız uygulamanın ücretini ödeyebilir veya deneme sürümünü kullanabilir. Uygulamalar Office uygulamasının bir uzantısı olarak görülmemeli bunun yerine belge içeriğinin bir uzantısı olarak görülmelidir.Office Mağazası
Uygulamalara aynı zamanda Office Mağazası üzerinden de erişebilir ve “uygulamalarım” listesine ekleyebilirsiniz. Mağazadan gelen uygulamalar doğrudan Office Şeridi ve SharePoint Siteleri üzerinden kolayca bulunabilir.
Mağazaya eriştiğinizde ve Microsoft hesabınızla (eski bilinen adıyla Live ID) oturum açtığınızda, kurduğunuz tüm uygulamalar hesabınızla ilişkilendirilir ve o uygulamalar Office’i çalıştırdığınız her yerden erişilebilir hale gelir. Zorlu bir kurulum işlemi yoktur… aslında bilgisayarınıza kurulan bir şey de yoktur. Her şey sunucu üzerine kaydedilir ve uygulamalar sizinle birlikte dolaşır. Yani nereye giderseniz gidin uygulamalarınız her zaman kullanılabilir olur. Tek yapmanız gereken Office’e giriş yapmaktır ve “uygulamayı ekle” düğmesine tıklar tıklamaz uygulamalarınız yerine gelir.
Office Mağazası hakkında daha fazla bilgiyi Vivek Narasimhan’ın Office Mağazası açıldı! yazısından alabilirsiniz.
Uygulama Kataloğu
Kurumlar ayrıca kendilerine özel “Uygulama Kataloglarını” da oluşturup şirketleri için kritik öneme sahip uygulamaları kendi içlerinde dağıtıp yönetebilir. Bir Uygulama Kataloğunun nasıl hazırlanabileceği konusuna sonraki blog yazılarında değineceğiz. Fakat Uygulama Kataloğu hakkındaki güzel şey doğrudan Office Şeridi veya SharePoint Siteleri üzerinden entegre olması. Bu sayede kullanıcılar kurumları tarafından dağıtılan uygulamalara veya Office Mağazası üzerinden kullanılabilecek uygulamalara kolay ve tutarlı yollarla erişebiliyor olurlar.
Aşağıdaki ekran görüntüleri SharePoint için uygulamaların kullanıcı deneyimini gösteriyor. Office için hazırlanmış uygulamalar gibi bu uygulamalara da doğrudan SharePoint siteleri üzerinden erişilebilir. Bu sürümde SharePoint bileşenlerine kullanıcı uygulamaları adı verildi. Bu yüzden bir web sitesini hazırlarken veya özelleştirirken kullanılacak site içeriği > uygulama ekle seçimi ile kullanıcılar, hem dahili hem de Uygulama Kataloğunda yer alan veya herkese açık Mağaza üzerinden alınan kullanılabilir uygulamaları keşfedebilirler.
Nasıl başlayabilirim?
Office uygulamalarındaki deneyimleriniz hakkındaki geri bildirimleri almayı çok isteriz. Henüz yapmadıysanız Office 365 Preview sürümüne www.office.com/preview üzerinden kaydolun ve kendi SharePoint sitenizi, Exchange Server ve yeni Office’inize sahip olun. Bunun ardından uygulamaları denemek için tek yapmanız gereken Office Mağazasına gitmek. Her bir uygulama için bir derecelendirme sistemi bulunuyor, yani bir uygulamayı deneme şansını elde ettikten sonra lütfen yorumlarınızı bildirin. Pek çok uygulama geliştiricisi neler düşündüğünüzü bilmekten çok memnun kalacaktır.Uygulama oluşturmak isteyen bir geliştiriciyseniz, başlamak için birkaç yer mevcut (http://dev.office.com ve blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz). Bu yazıda uygulamalarla ilişkili kullanıcı deneyiminden bahsettik ve daha sonra yayınlayacağımız yeni yazımızda geliştirici deneyimini iyileştirmek için neler yaptığımızı anlatacağız.
Bu blog yazısını okurken ayırdığınız zaman için teşekkür ederiz. Blog sayfaları ve haber gruplarından ekibimizin bu alanda büyük bir tutku ile çalıştığını ve bu yeni modelin tüm yönleri ve bu yeni yolda nasıl ileriye gideceğimiz hakkında bir tartışma başlatmayı çok istediğini göreceksiniz.
Yeni Office ile harika deneyimler elde etmenizi dileriz!!
