UMS 41’in amacı; tarımsal faaliyetlere ilişkin muhasebeleştirme
yöntemlerini ve
açıklamalarını belirlemektir.
UMS 41’in UYGULANMASI
UMS 41, aşağıda yer alan varlıkların tarımsal faaliyetle ilgili
olmaları durumunda söz konusu
varlıkların muhasebeleştirilmesinde uygulanır:
• canlı varlıklar,
• hasat zamanındaki tarımsal ürünler,
• canlı varlıklarla ilgili devlet teşvikleri.
UMS 41, aşağıdakiler için geçerli değildir:
• tarımsal faaliyetle ilgili arsa,
• tarımsal faaliyetle ilgili maddi olmayan duran varlıklar,
• hasat sonrası her türlü ürün veya üretim.
TERİMLER
Bu standartta geçen bazı terimlerin anlamları aşağıdaki gibidir:
Tarımsal faaliyet: Satışa konu canlı varlıkların tarımsal ürünlere veya
farklı canlı varlıklara
dönüştürülmesi işleminin bir işletme tarafından yönetimidir.
Tarımsal ürün: İşletmenin canlı varlıklarının hasadı yapılmış
ürünüdür.
Canlı varlık: Yaşayan hayvan veya bitkidir.
Biyolojik dönüşüm: Canlı varlıklarda niteliksel ve niceliksel değişime
yol açan büyüme,
bozulma, üretim ve döllenme sürecidir.
Canlı varlık grubu: Yaşayan hayvan veya bitki topluluğudur.
Hasat: Ürünün canlı varlıklardan ayrılması veya canlı varlığın yaşam
sürecinin sona
ermesidir.
HASAT NOKTASI
UMS 41, bir işletmenin hasadı yapılmış canlı varlıkları olan tarımsal
ürünlerine sadece hasat
noktasında uygulanır.
Bunun sonrasında, UMS 2: Stoklar Standardı veya uygun olan bir
başka UMS Standardı
uygulanır. Dolayısıyla, UMS 41 hasat sonrası söz konusu ürünlerin
işlenmesini düzenlemez,
örneğin; üzümü yetiştiren bir şarap tüccarının söz konusu üzümü şaraba
dönüştürmesi işlemi.
Çiftlik hayvanlarından birini örnek olarak alalım. Örneğin; bir
koyun, bir kuzu doğurur (canlı
bir varlık olarak nitelenir), kuzu büyür ve kuzunun büyümesiyle
birlikte yün oluşmaya başlar
(tarımsal ürün olarak nitelenir). Kuzu (canlı varlık) ile kuzunun
üzerindeki yünün (hasat
zamanından önce ve hasat zamanına kadar tarımsal ürün) her ikisi
de UMS 41’in kapsamına
girer.Yün kırpıldığı anda, söz konusu yün “UMS 2: Stoklar” Standardının kapsamına girer.
Aşağıdaki tabloda canlı varlıklar, tarımsal ürünler ve hasattan
sonra işlem gören diğer
ürünlere ilişkin örnekler yer almaktadır. Hasattan sonra işlenme
sonucu ortaya çıkan ürünler
artık UMS 41’in kapsamında değildir.
Canlı varlıklar Tarımsal ürün Hasattan sonra
işlenme sonucu ortaya çıkan ürünler
Koyun Yün Yün ipliği, halı
Orman
korusundaki
ağaçlar
Kütük Kereste
Bitkiler Pamuk İplik, giysi
Şeker Pancarı Şeker
Mandıra
Hayvanı
Süt Peynir
Sığır Gıda elde edilmek
üzere kesilen sığır
Sosis, pastırma
Çalılık Yaprak Çay, işlenmiş tütün
Asma Üzüm Şarap
Meyve ağaçları Toplanmış meyveler İşlenmiş meyve
ÜRÜNLERİN SINIFLANDIRILMASI
Farklı türdeki ürünlerin sınıflandırılması başlangıçta göründüğünden
daha zor olabilir. Bir
yumurtayı ürün olarak mı (yani; bir tavuktan elde edilmiş bir
ürün) yoksa bir canlı varlık
(yani; kuluçkada bekletilerek daha fazla yumurta üretmek için
kullanılabilecek bir araç)
olarak mı sınıflandırmalısınız?
Çözüm oldukça basit, yönetimin maksadının ne olduğu üzerinde
müzakere yapmadan bu
soruyu cevaplandıramazsınız. Yönetimin söz konusu yumurta ile ne
yapmak istediği yol
gösterici bir faktördür. Bu, bazı kalemlerin UMS 41 uyarınca sınıflandırılabilmesinin
tek
yoludur.
Eğer yumurta döllenecek ve daha fazla tavuk üretmek için kullanılacaksa
bir canlı varlık
olarak dikkate alınmalıdır (dolayısıyla UMS 41’in kapsamına
girer). Eğer yumurta bir gıda
maddesi olarak satılacaksa o zaman UMS 41’in kapsamı dışında kalır
ve UMS 2: Stoklar
Standardının veya uygun bir başka UMS Standardının kapsamına
girer.
TARIMSAL FAALİYET NEDİR ?
Tarımsal faaliyet, geniş kapsamlı bir faaliyet grubunu kapsar;
örneğin, hayvan yetiştiriciliği,
ormancılık, yıllık veya daha uzun süreli mahsul yetiştiriciliği,
meyve bahçesi ve fidan
ekiciliği, çiçekçilik, ve su ürünleri yetiştiriciliği (balık
çiftçiliği dahil). Bu çeşitlilik içerisinde
belirli bazı ortak özellikler bulunmaktadır:
(a) Değişim kapasitesi: Yaşayan hayvanlar ve bitkiler biyolojik dönüşüm
geçirebilme
özelliğine sahiptir.
(b) Değişimin yönetilmesi: Yönetim, ilgili sürecin gerçekleşmesi için gereken
koşulları
geliştirmek veya en azından korumak suretiyle söz konusu dönüşümü
kolaylaştırır (örneğin
besin seviyeleri, nem, sıcaklık, verimlilik, ve ışık). Böyle bir
yönetim, tarımsal faaliyeti, diğer
faaliyetlerden ayırır. Örneğin, yönetilmeyen kaynaklardan (okyanus
balıkçılığı ve ormanların
yok edilmesi gibi) ürün elde edilmesi tarımsal faaliyet değildir.
(c) Değişimin ölçülmesi: Biyolojik değişim sonucunda kalitede (örneğin
genetik
özellikler, yoğunluk, olgunluk, yağ miktarı, protein içeriği, ve
fiber gücü) veya miktarda
(örneğin soy, ağırlık, hacim, fiber uzunluğu veya çapı, ve
tomurcuk sayısı) meydana gelen
değişiklik, rutin bir yönetim işlevi olarak ölçülür ve izlenir.
Tarımsal faaliyetler aşağıdaki kalemleri içermez:
• İster satmak için isterse işletme tarafından neden
olunan kirliliği ortadan kaldırmak için
bir koruya yapılan karbon biriktirici olarak kullanılacak karbon
kuyusu yatırımını,
• Yarış amaçlı elde tutulan tazılar, atlar,
güvercinler ve kırbaç kullanılan hayvanları,
• Bir lunapark tarafından elde tutulan gösteri
hayvanlarını,
• Araştırmalarda kullanılan kan hücreleri ve virüsler
gibi hayvan veya bitki olmayan canlı
varlıkları.
MUHASEBELEŞTİRME İLKELERİ
Canlı varlıklar ve tarımsal ürünler ne zaman muhasebeleştirilmelidir?
Bir işletme sadece ve sadece aşağıda bulunan üç koşulun gerçekleşmesi
durumunda canlı bir
varlığı veya tarımsal bir ürünü muhasebeleştirir:
a) işletmenin, söz konusu varlığı geçmiş olayların sonucu olarak
kontrol etmekte olması,
b) varlığa ilişkin gelecekteki ekonomik faydaların işletmeye aktarılmasının
muhtemel
olması, ve
c) varlığın gerçeğe uygun değeri veya maliyetinin güvenilir olarak
ölçülebilmesi.
Tarımsal faaliyet açısından örneğin; sığırın yasal mülkiyeti ve
edinimi, doğum veya sütten
kesilme sırasında damgalanması veya işaretlenmesi, kontrolün
göstergesi olabilir. Gelecekte
sağlayacağı faydalar genellikle önemli fiziksel özellikleri
ölçülmek suretiyle değerlendirilir.
Meyve, yün ve üzüm gibi tarımsal ürünler ilişkili oldukları canlı
varlıklardan, ağaçlardan,
koyunlardan veya asmalardan ayrı olarak muhasebeleştirilebilir mi?
Hasat zamanına kadar tarımsal ürünler, canlı varlık bütününün bir
parçasını oluşturur ve bu
varlık bir bütün olarak
ölçülmelidir. Örneğin; bir bütün olarak ele
alındıklarında, hasat
sonrasına göre hasat öncesindeki meyveleriyle birlikte ağaçlar ve
kırpılmış koyunlara göre
kırpılmamış koyunlar daha yüksek bir gerçeğe uygun değere
sahiptir.
ÖLÇÜM İLKELERİ
UMS 41’e göre:
Canlı varlıklar ilk muhasebeleştirildiği tarihte ve her bilanço
tarihinde gerçeğe uygun
değerin güvenilir olarak ölçülemediği durumlar hariç, gerçeğe
uygun değerlerinden tahmini
pazar yeri maliyetleri düşülmek suretiyle ölçülmelidir.
Pazar yeri maliyetleri
Canlı varlıklardan elde edilen tarımsal ürünler, hasat noktasında gerçeğe uygun
değerlerinden tahmini pazar yeri maliyetleri düşülmek suretiyle
ölçülür. Söz konusu ölçüm,
UMS 2: Stoklar Standardının veya uygun başka Standardın uygulandığı
tarihteki maliyettir.
Pazar yerindeki maliyetler aracılara ve simsarlara ödenen komisyonları, düzenleyici
kuruluşlar tarafından tahsil edilen vergileri, mal değiş tokuşları ile transfer vergisi ve
harçlarını içerir. Nakliye maliyetleri ve varlığın piyasaya
getirilmesi için gerekli diğer
maliyetler, pazar yerinde katlanılan maliyetlere dahil edilmez.
Sözleşme Fiyatları
İşletmeler sıklıkla sahibi oldukları canlı varlık veya tarımsal
ürünlerin gelecek bir tarihteki
satışına ilişkin sözleşmelere taraf olurlar.
Gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde sözleşme fiyatlarının esas
alınması gerekli değildir,
çünkü gerçeğe uygun değer, istekli bir alıcı ve satıcının işlem
yapacağı cari piyasayı yansıtır.
Sonuç olarak ilgili canlı varlık veya tarımsal bir ürünün gerçeğe
uygun değeri bir sözleşmenin
mevcudiyeti dolayısıyla düzeltilmez.
Aktif piyasalar
Aktif bir piyasanın bulunması
Canlı bir varlık veya tarımsal bir ürüne ilişkin aktif bir piyasanın
bulunması durumunda, bu
piyasada açıklanmış olan fiyat, gerçeğe uygun değerin
belirlenmesine uygun bir esas teşkil
eder. Bir işletmenin farklı piyasalara ulaşması söz konusu ise,
ilgili işletme bunlardan en
uygun olanını kullanır. Yani; bir işletme iki aktif piyasaya ulaşmakta
ise, kullanılması
beklenen piyasada geçerli olan fiyatı dikkate alır.
Bazı bilgi kaynakları farklı sonuçlar verebilir. Bu durumlarda,
bir işletme az sayıdaki makul
tahmin arasından en güvenilir olanı dikkate almalıdır.
Aktif bir piyasanın bulunmaması
Aktif bir piyasanın bulunmaması durumunda, bir işletme elde
edilebildiği takdirde aşağıdaki
bilgilerden bir veya daha fazlasını gerçeğe uygun değerin
belirlenmesi için kullanır:
• işlem tarihi ile bilanço tarihi arasında ekonomik koşullarda
önemli bir değişiklik olmaması
kaydıyla, en son piyasa işlem fiyatı,
• farklılıkları yansıtan düzeltmelerin yapıldığı,
benzer varlıkların piyasa fiyatları
• bir meyve bahçesinin sandık, kile veya hektar başı
değeri gibi sektör emsalleri.
Gerçeğe uygun değere yaklaşma
Bazı durumlarda piyasada oluşmuş bir fiyat veya değer
bulunmayabilir. Bu durumda, bir
işletme gerçeğe uygun değerin tespitinde, ilgili varlıktan elde
edilmesi beklenen net nakit
akımlarının piyasada oluşan cari vergi öncesi ıskonto oranı ile ıskonto
edilmeleri sonucunda
bulunacak bugünkü değerini kullanır.Maliyet bazı durumlarda,
özellikle aşağıdaki
durumlarda, gerçeğe uygun değere yaklaşabilir:
• ilk maliyetin yüklenilmesinden bu yana çok az bir biyolojik dönüşüm gerçekleşmiş olması
(örneğin; bilanço tarihinden hemen önce ekilen meyve ağacı
fideleri)
• biyolojik dönüşümün fiyatlar üzerinde önemli bir
etkisi olmasının beklenmemesi (örneğin;
30 yıllık bir çam korusu üretim sürecindeki ilk büyüme)
Canlı varlıklar genellikle fiziksel olarak araziye bağlı bir
konumdadır (örneğin; bir ekim
alanındaki ağaçlar).Araziye bağlı söz konusu canlı varlıkların ayrı
bir piyasası
bulunmayabilir fakat canlı varlıklar, işlenmemiş arazi ve arazi
geliştirmelerinin bir paket
halinde var olduğu birleşik varlıkların aktif bir piyasası
olabilir.
Bir işletme, birleşik varlıklara ilişkin bilgiyi canlı varlığın
gerçeğe uygun değerinin
belirlenmesinde kullanabilir. Örneğin; işlenmemiş arazi ve arazi
geliştirmelerinin gerçeğe
uygun değeri, canlı varlıkların gerçeğe uygun değerinin tespit
edilmesini için, birleşik
varlıkların gerçeğe uygun değerinden düşülebilir.
KAZANÇLAR VE ZARARLAR
Canlı ürünler
Canlı bir varlığın gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar yeri
maliyetlerinin düşülerek ilk
muhasebeleştirilmesi sırasında doğan kazanç veya zarar ile, ilgili
varlığın gerçeğe uygun
değerindeki değişiklikten doğan kazanç veya zarar oluştuğu dönem
kar veya zararında
dikkate alınır.
Bir kuzu doğduğunda 250 YTL değerindedir (gerçeğe uygun değer eksi
tahmini pazar yeri
maliyetleri) bir yıl sonra kuzunun değeri 350 YTL olur (gerçeğe
uygun değer eksi tahmini
pazar yeri maliyetleri). Kazanç 100 YTL’dir (350 YTL - 250
YTL).
Bir anne koyunun değeri 500 YTL’dir (gerçeğe uygun değer). Tahmini
pazar yeri maliyetleri
550 YTL’dir. Bunun için gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar
yeri maliyetleri
düşüldüğünde 50 YTL’lik bir zarar doğar. (500 YTL -550 YTL = 50
YTL).
Tarımsal ürünler
Tarımsal ürünlerin gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar yeri
maliyetleri düşülerek ilk
muhasebeleştirilmesi sırasında doğan kazanç veya zararlar, oluştukları
dönemde kar veya
zararın hesaplanmasında dikkate alınır.
Bir kuzunun değeri 250 YTL’dir (gerçeğe uygun değerinden tahmini
pazar yeri maliyetleri
düşülmüş). Kuzudan 100 YTL değerinde yün elde edilir (gerçeğe
uygun değerinden tahmini
pazar yeri maliyetleri düşülmüş). Sonuç olarak elde edilen kazanç 100 YTL’dir (100 – 0).
Yünün kırpıldığı tarihteki değeri 150 YTL’dir (gerçeğe uygun değerinden
tahmini pazar yeri
maliyetleri düşülmüş). Yünün kırpılması sonucunda elde edilen
kazanç 50 YTL’dir (150 -
100).
UMS 41’in 26-29. paragrafları gerçeğe uygun değerlerinden tahmini
pazar yeri maliyetleri
düşülmüş canlı varlıkların ilk muhasebeleştirilmesi sırasında doğan
ve tahmini pazar yeri
maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerde meydana gelen bir değişiklikten
doğan kazançlar
veya zararların oluştukları dönemin net kar veya zararına dahil edilmesini öngörür.
VARLIKLARIN ÖLÇÜLMESİ
Canlı varlıkların ölçülmesi
UMS 41’in özünde canlı varlıkların gerçeğe uygun değerin güvenilir
bir biçimde
ölçülebileceğine ilişkin bir varsayım vardır.
Ancak, bu varsayım sadece aşağıdaki koşulların mevcut olması
durumunda canlı varlığın ilk
muhasebeleştirilmesi esnasında yok edilebilir:
• piyasa fiyatları mevcut olmadığında,
• gerçeğe uygun değere ilişkin alternatif tahminler
güvenilir bir biçimde tespit
edilemediğinde.
Bu durumlarda söz konusu canlı varlık, maliyetinden buna ilişkin
her türlü birikmiş
amortisman ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıklarının düşülmesi
suretiyle ölçülür.
Söz konusu canlı bir varlığın gerçeğe uygun değerinin güvenilir
olarak belirlenebilir hale
gelmesi durumunda, işletme anılan varlığı gerçeğe uygun değerinden
tahmini pazar yeri
maliyetlerini düşmek suretiyle ölçmelidir.
Bir işletme bir tarımsal ürünü her zaman, hasat noktasında gerçeğe
uygun değerinden tahmini
pazar yeri maliyetini düşmek suretiyle ölçer.
Bu standart, tarımsal ürünlerin, hasat noktasında gerçeğe uygun değerinin
her zaman
güvenilir bir biçimde ölçülebildiği hususuna ilişkin bir bakış açısını
yansıtır.
Canlı varlıkların piyasa değeri
Standardın özünde canlı bir varlığın (bir meyve bahçesi örneğini
dikkate alacağız) gerçeğe
uygun değerinin güvenilir biçimde ölçülebildiği, aktif bir piyasasının
olduğu, ve piyasada
teklif edilen bir fiyattan satılabileceğine ilişkin bir varsayım
vardır.
Ancak, meyve bahçesi sadece aşağıda belirtilen dört
kriterin tamamının karşılanması
durumunda maliyetinden amortisman ve değer düşüklüğü zararları düşülmek
suretiyle
ölçülebilir:
• hiçbir piyasa değeri olmadığında (aktif piyasa),
• güncel bir piyasa işlem fiyatı bulunmadığında
(güncel satış fiyatı),
• fiyat karşılaştırması yapılabilecek nitelikte benzer
varlıklar (meyve bahçesi) olmadığında,
• varlığa ilişkin karşılaştırma yapılabilecek hiç bir
sektör/sanayi emsalleri bulunmadığında.
Tarımsal ürünlerin gerçeğe uygun değeri
Tarımsal ürünler (meyve bahçesindeki meyveler) her zaman gerçeğe uygun değerinden
tahmini pazar yeri maliyetleri düşülmek suretiyle ölçülmelidir. Başka bir alternatif yoktur.
DEVLET TEŞVİKLERİ
Teşvikler - koşullar
Temelde şarta bağlı ve koşulsuz olmak
üzere iki tür devlet teşviki bulunmaktadır. Bir
teşvikin koşul ve şartları onun hangi kategoride yer aldığına bağlı
olarak değişiklik gösterir.
Şarta bağlı;
Örneğin; bir devlet teşvikinde, bir işletmenin belirli bir yerde 5
yıl süreyle tarımsal faaliyette
bulunması gerekli kılınmış ve bu faaliyetin 5 yıldan daha az bir
süre yapılması durumunda
tüm teşvikin geri iade edilmesi gerekecek olabilir. Bu şarta bağlı devlet teşviki olarak bilinen
teşvik türünün bir örneğidir.
Eğer bir devlet teşviki ilgili işletmenin belirli tarımsal
faaliyetlerde bulunulmaması da dahil
olmak üzere şarta bağlı olarak
verilmişse, işletme teşviki sadece ve sadece ilgili devlet
teşvikine ilişkin koşullar karşılandığında gelir olarak muhasebeleştirmelidir.
Koşulsuz;
Gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar yeri maliyeti düşülmek
suretiyle ölçülen canlı
varlıklara ilişkin koşulsuz olarak verilen devlet teşvikleri, söz
konusu teşviklerin ancak ve
ancak alacak haline gelmeleri durumunda gelir olarak muhasebeleştirilmelidir.
Teşvikler - muafiyetler
Bazı şartlar altında, devlet teşvikleri UMS 41 Standardının kapsamına
girmez.
Bir devlet teşvikinin, maliyetinden birikmiş amortisman ve birikmiş
değer düşüklüğü
karşılıklarının düşülmesi suretiyle ölçülmüş canlı bir varlığa ilişkin
olması durumunda, UMS
20: Devlet Teşviklerinin
Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarına İlişkin Açıklamalar
Standardı uygulanır.
Teşviklerin muhasebeleştirilmesi
Bir çiftçi, gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar yeri
maliyetleri düşülmek suretiyle
ölçülmüş bir inek sürüsüne sahiptir. İneklerin bakımının temini
için yıllık 2,000 YTL
değerinde bir teşvik almaktadır. Teşvike özgü belirli bir koşul
yoktur. Teşvik devlet
tarafından her mali yılın sonunda ödenmektedir. Çiftçi devlet teşvikini
ne zaman gelir olarak
muhasebeleştirebilir?
a) Mali yılın başında
b) Mali yılın sonunda
c) Hiçbir belirli kural olmadığı için ne zaman isterse
Gerçeğe uygun değerinden tahmini pazar yeri maliyetleri düşülmek
suretiyle ölçülmüş olan
canlı bir varlığa ilişkin koşulsuz olarak yapılan devlet teşviki,
söz konusu teşvik ancak
alacak haline geldiğinde muhasebeleştirilmelidir. Örneğimizdeki teşvik hesap
döneminin
sonunda alacak haline geldiği için ilgili hesap döneminin sonunda
gelir olarak
muhasebeleştirilmelidir.
SORU / CEVAP BÖLÜMÜ
Soru 1:
ABC Holding, temel olarak ticari bir çiftlikten oluşan bir şirkettir.
Çiftliğin üzerinde
kurulduğu arazinin gerçeğe uygun değeri 1.000.000 YTL’dir.
Arazide gelişmekte olan bir üzüm bağı mevcuttur. Üzüm bağı
araziden ayrı olarak satılamaz.
Arazi ve üzüm bağının fiyatı 3.500.000 YTL’dir.
Üzüm bağının gerçeğe uygun değeri nedir?
Cevap 1:
Üzüm bağının gerçeğe uygun değeri 2.500.000 YTL’dir. Bu rakam
arazinin ve varlıkların
toplam gerçeğe uygun değerlerinin arazinin gerçeğe uygun değerinden
düşülmesi suretiyle
bulunmuştur.
Arazi+ Varlıklar (3.500.000 YTL) – Arazi (1.000.000 YTL) = Varlıkların
gerçeğe uygun
değeri (2.500.000 YTL)
Soru 2: Aşağıdakilerden hangileri UMS 41 Standardının kapsamının bir
parçasını oluşturur?
a) Üzüm bağının üzerinde bulunduğu arsa
b) Daha fazla koyun üretimi için elde tutulan koyun
c) Asmanın üzerindeki üzümler
d) Koyundan kırpılan yünler
e) Koyunun üzerindeki yün
f) Asmadan toplanan üzümler
Cevap 2: b, c ve e
Soru 3: Canlı varlıkların ölçümünde sözleşme fiyatları dikkate alınır mı?
Cevap 3: UMS 41’in 12. paragrafı, canlı varlıkların gerçeğe uygun değerlerinden
tahmini
pazar yeri maliyetleri düşülmek suretiyle ölçülmesini öngörür. UMS
41’in 16. paragrafı, canlı
varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin tespitinde sözleşme
fiyatlarının dikkate alınmasına izin
vermez çünkü bu tür fiyatların ölçüm tarihinde istekli bir alıcı
ve satıcının işlem yapacağı cari
piyasayı yansıtması gerekli değildir.
Soru 4: Aşağıdaki cümleyi tamamlamaya çalışın.
“Tüm tarımsal ürünler, gerçeğe uygun değerinden ...............
ölçülmelidir.”
a) geçerli bir tarihi maliyet esası olmadıkça,
b) pazar yeri maliyetleri düşülmek suretiyle
c) nakliye masrafları ve uygulanabilir vergiler düşülmek suretiyle
d) pazar yeri maliyetleri dahil edilerek
Cevap 4: b UMS 41’in 30. paragrafı, canlı bir varlığın belirli durumlarda tarihi maliyet
esasına göre ölçülmesine izin vermesine rağmen, canlı varlıklardan
elde edilen tarımsal
ürünlere ilişkin herhangi bir eşdeğer koşul yoktur. Bunun için tüm
tarımsal ürünler gerçeğe
uygun değerlerinden tahmini pazar yeri maliyetleri düşülmek
suretiyle ölçülmek zorundadır.
Soru 5: Hasat sonrasındaki bir tarımsal ürünün ilk muhasebeleştirilmesi sırasında
doğan
kazancın / zararın muhasebeleştirilmesi nasıl yapılır?
Cevap 5: Bir çiftçi 0 yılında bir asma diker. Maliyet 0’dır. Birinci yılın
sonunda asmanın
değeri 100.000 YTL olur. İkinci yılın sonunda asmaların değerinde
bir gelişme olmaz fakat
asmaların üzerindeki üzümlerin değeri 50.000 YTL’dir.
Üçüncü yılın ortalarında çiftçi üzümleri toplar, bu tarihte
üzümlerin değeri 75.000 YTL’dir.
Hasat zamanındaki kazanç 25.000 YTL’dir ( 175.000 - 150.000 ).
Soru 6: Kazançların/zararların özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi uygun
mudur?
Cevap 6: Canlı bir varlığın ilk muhasebeleştirilmesi sırasında doğan
kazançlar veya zararlar
oluştukları dönemdeki net kar veya zarara dahil edilmek zorundadır.
Söz konusu kazançlar
veya zararlar özkaynakta muhasebeleştirilemez.
Yukarıda sağlanan bilgiler, ilgili standardın uygulaması hakkında
genel bir bilgi sağlamak
amacıyla sunulmuştur ve standardın bütününün yerini tutmazlar. Bu
uygulama örneğinde
standardın “sunum” ve “açıklama” gerekliliklerine detaylı olarak
yer verilmemiştir. Bu
konularda daha detaylı bilgi için “UFRS Sunum ve Açıklama Kontrol
Listeleri”ne
başvurabilirsiniz. Bu kontrol listeleri, kullanıcıya Uluslararası
Finansal Raporlama
Standartları'nın ("UFRS") "Sunum" ve "Açıklama"
gerekliliklerinin yerine getirildiğinin
belirlenmesinde yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır.
“UFRS Sunum ve Açıklama Kontrol Listeleri”ne ulaşmak için tıklayınız.
http://www.denetimnet.net/UserFiles/Documents/DenetcininNotDefteri/UMS%2041%20TARIMSAL%20FAALİYETLER%20_2_.pdf
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder